73ste 'bedevaart' naar het
Gedenkteken Fort van Breendonk
Breendonk, waar de Cyriel
Verschaevestraat nog altijd getolereerd wordt,
en 40 gedeporteerde verzetsstrijders van de Zwarte Hand woonden in Puurs.
Er was geen krans aanwezig voor de 76 gedeporteerde Zwarte Hand-leden die
in Breendonk gevangen zaten, een dieptepunt voor de politiek en het
plaatse-
lijk herdenken. Wanneer het verzet van NCPGR, het War Heritage Institute
en
het Gedenkteken Breendonk tegen de Cyriel Verschaevestraat in Breendonk?
Martelaarslied Breendonk (mp3 geluidsopname)
Martelaarslied Breendonk op Youtube
Zoals steeds bij oorverdovende
afwezigheid van pers, radio of tv vond traditioneel de
73ste herdenking plaats aan het Nationaal Gedenkteken van het Fort van
Breendonk", nu in organisatie van het War Heritage Institute.
Dit instituut, waarvan we graag nog eens een volledig organigram zouden
zien, heeft met haar voorlopige voorzitter Dhr Jappaert, de spits afgebeten in
de toespraken en heeft klaar en duidelijk de herinnering aan de politieke
en andere gevangen in Breendonk in de picture gesteld. Ook vermelde hij
dat het War Heritage Institute (graag ook een volwaardige Nederlandstalige
naam) de 'voogdij' waarnam over het 'zelfstandig' functionerend Gendenkteken
van Breendonk. Dat zouden we toch graag allemaal eens wat beter
verduidelijkt zien. Maar goed, Minister Vandeput putte zich uit in de
Herinnering en Herdenking die wezenlijk aan de politieke gevangen diende
verbonden, en ook Edmond Eycken betoonde zich erg meegaand door te stellen
dat na de grote twijfel en verslagenheid, nu de zekerheid van het
zelfstandig lunnen werken aan Herinnering gevrijwaard was en dat het NCPGR
'gerustgesteld' was.
Zien wat volgend jaar de boodschappen zullen zijn.
Dit verslagje met enkele snapshots starten we evenwel met een primeur, nl
het Martelaarslied van Breendonk, geschreven en getoondicht door Joseph Loosen en Wim de Antwerpenaar (beiden in de kampen gestorven), en tot ons
gebracht door Louis de Knikker die het jaarlijks zong op de NCPGR
vergaderingen. Op vraag van François Decoster zong hij het voor aan het koor Trinitas die het met
muzieknoten op papier zette, zodat verschillende koren en de militaire kapel het op de Breendonkherdenkingen
zijn beginnen zingen. In 2017 bracht het koor van de
Europese Unie met een prachtige soliste samen met de militaire
kapel er een adembenemende versie van.
Martelaarslied Breendonk (mp3 geluidsopname, door iedereen te
downloaden en te verspreiden)
Martelaarslied Breendonk op Youtube
https://www.youtube.com/watch?v=kP47xeyWNyE
Martelaarslied
van Breendonk
door Wim
den Antwerpenaar en Joseph Loosen
In het grauw der
troostelooze dagen
Schept een schaar van 't Breendonk kamp
't Juk der slavernij dat w'immer dragen
Maakt ons aller bestaan tot een ramp
Refrein
Wij vroeten in
d'aard
Wij zwoegen bezwaard
Wij vullen de wagens met grond en met steen (bis)
Maar wij hopen op vreugd na geween (bis)
Stroef en strak
staan die droevige gezichten
Wijl we delven en spitten terrein
Maar de hartversterkende berichten '
Brengen hoop en vreugde in ons brein
Naar huis en kind
gaan onze gedachten
Naar hen die deelden in ons bestaan
Maar onwrikbaar blijft bij ons 't verwachten
Om weer vrij en blij naar huis te gaan
Eens toch ruilen
wij onze gewaden
Vluchten wij dit kamp van haat en nijd
Maar toch zullen wij ons kameraden
In ons harte sluiten voor altijd
Uitgever:
Verbond Breendonk Leuven
De opname is amateuristisch
omdat, na mail en vraag aan de verantwoordelijken, er toch geen minidisk
aanwezig was bij de mannen van de geluidsinstallatie om het lied te
registreren. Het leger heeft wel aangeboden aan het koor om een opname te
verzorgen in de studio in Peutie van het Martelaarslied en desgevallend
van andere liederen. Maar intussen is het niet alleen behelpen, men kan zich
onderdompelen in het lied, de tekst volgen (de tweede strofe is wel
weggevallen in de live versie in Breendonk) en na enkele keren het refrein
meezingen. Zoals Achiel Six ooit vertelde, werd het lied ook telkens door
de Breendonkgroep op de Kermis van Leuven gezongen, dan wel in een
aangepaste versie zoals François Decoster ook in z'n boek vermeld:
"Jefke
Loosen en Louis de Knikker lagen naast elkaar in blok vijf en 's avonds
voor ze slapen gingen zongen ze nog zachtjes liedjes. Het martelarenlied
van Breendonk dat Jefke met Wim de Antwerpenaar samen bewerkt hadden in
Breendonk en dat Jefke nu aanleerde aan Louis. Maar zij wijzigden de zin "wij
vullen de wagens met zand en met steen', in Buchenwald in 'wij
vullen de bakken met grond en met stront",
zie
Decoster François & Roger,
Van Breendonk naar Ellrich-Dora, 2006 voor het volledige verhaal.
Terechtgestelden in Breendonk. Op de foto klikken voor een vergroting
zodat men de
namen kan lezen. Nogmaals op de vergroting klikken om terug te keren naar
deze blz.
De vaandeldragers, nog altijd mijlenver verwijderd van de executieplaats en
bloemenhulde
Bij het Martelaarslied is de 'bloed'vlag van Breendonk hét symbool,
gedragen door Pierre Neuhard
De afgevaardigde van de koning en andere hoogwaardigheidsbekleders komen
toe.
De voorlopige voorzitter van het War Heritage Institute wacht op de
afgevaardigde van de koning
Vlam Onbekende Soldaat wordt aangedragen voor ontsteken vlam bij het
eregraf
De vertegenwoordiger van de koning brengt de vlam over.
De vlag van het NCPGR domineert de gehele plechtigheid
Edmond Eycken van de NCPGR voert als 3de spreker het woord
De afgevaardigde van de Duitse ambassade draagt zelf de bloemenkrans namens
Duitsland
Toch een gevoelig moment, zowel voor de vertegenwoordiger als voor het
aanwezige publiek
De afgevaardigde van de Duitse Ambassade, wanneer mag hij z'n gedachten
eens uitspreken?
Sonja Beck namens De Kamer, alle gestelde lichamen leggen bloemen neer
De vertegenwoordiging van het Verbond Breendonk en de NCPGR leggen kransen
neer
Achiel Six, Vital Craeninckx en Edmond Eycken
De officiële
vertegenwoordigers van Rusland, Nederland, Frankrijk, Luxemburg, Verenigde
Staten
De krans van de Ambassade van de Duitse
Bondsrepubliek
Vredig naast de krans van de Russische Federatie
Erg betekenisvol toch, Rusland en Duitsland verenigd in het herdenking van
WO2 en de Nazi-misdaden die in Rusland 27 miljoen slachtoffers gemaakt
hebben is best wat mediatieke aandacht waard. Wordt er trouwens een persmap
opgemaakt met alle toespraken van de herdenking, is er een voorafgaande
persconferentie, kan er geen bijkomend 'programma' gemaakt met andere
activiteiten, debat, ontmoetingsmogelijkheden, kunnen de overlevenden niet
meer in de picture komen, bv door met hen een persmoment te voorzien enz.
Zijn dat geen prioriteiten voor het vernieuwde NCPGR, het War Heritage
Institute en vooral ook het Gedenkteken Breendonk zelf?
Jongeren leggen elk een roos bij het eregraf
De kransen van vriendenkringen, verzetsorganisaties,
herinneringsverenigingen, individuelen
Herbart, de evenementenverantwoordelijke zorgt dat alles piekfijn volgens
z'n boekje verloopt
Na de Vriendenkringen, de organisaties
Met ondermeer de ons onbekende Vereniging Gelijke Rechten, Association
Droits Egaux,
Wie kan ons in contact brengen met deze organisatie, voor wat en wie staan
ze?
Vriendenkring Oudgedienden van de Medische Dienst - Wie kan wat
toelichting geven?
Bestaat Groupe Memoire-Groep Herinnering niet meer? Enkel Groupe-Memoire
legt een krans
Nabespreking - 1
Nabespreking 2
Staat de bus van Verbond Leuven al gereed om zoals elk jaar
in Willebroek wat te eten?
De Vlaggendragers mogen eindelijk wat dichterbij komen, als
erehaag op 't einde
De Brabançonne sluit de plechtigheid af
Nog nooit van gehoord maar wel een opvallende vlag, veel Belgen waren
gevangen in Silezië
De afgevaardigde van de koning bij z'n vertrek
Jaupart, Vandeput en Somers volgen de afgevaardigde van de koning naar de uitgang
De kransen in wacht voor volgend jaar, hopelijk met wat mediabelangstelling en als het kan een
persmoment, een persmap en een goed voorbereid contactmoment van
overlevenden met de pers.
Verslag, foto's en opname Martelaarslied
Breendonk,
Jan Hertogen
www.herinneringmemoire.be
info@herinneringmemoire.be
|