Herdenking Ravensbrück Antwerpen - 02/10/2016


Direct naar de Foto-impressie
Toespraak oud-burgemeester Cools (audio)
De vrouwen van Ravensbrück op de Lillie-Mathiessen,
uittreksel uit het boek "Maurice" van Erald R.M. de Wachter
De Lübecker Bocht: wanneer schijnt het licht over de Belgische slachtoffers
   

Elke herdenking heeft verrassingen in petto en dat was in Antwerpen niet anders. Eerst de vlaggendrager van Ravensbrück Brussel ophalen in het station van Berchem - geboren in Ravensbrück of eerder geboren in Köln in de Gestapogevangenis en dan met de moeder getransporteerd naar Ravensbrück, en, samen met de moeder overleefd.

Midzomernacht in Markaryd - Zie nog de
bijkomende 24 foto's van Erald De Wachter

Maar meer nog een overlevende ontmoeten van Ravensbrück die in het kader van de actie Bernadotte in vrachtwagens, samen met ondermeer Mariette Druart en minstens een tiental andere Belgische vrouwen van Ravensbrück naar Neustadt in de Lübeckerbocht gevoerd werd, vanwaar zij met de Lillie Mathiessen naar Trelleborg werd gebracht. In Zweden wachtte hen een langzaam herstel en begin juni de Midzomernachten. Intussen hadden de Belgische herkomen overlevenden van Blankenburg, die in Veinge verbleven, ontdekt dat in Markaryd Belgische vrouwen uit Ravensbrück verbleven. Met de elektrische trein werd de afstand van 37 km overbrugd en verschillende dagen (en nachten) werd Midzomernacht gevierd, met de Zweedse burgerij die voor eten en drinken zorgde. Deze ontmoeting werd uitvoerig beschreven en gedocumenteerd met verschillende foto's door Erald R.M. De Wachter in z'n boek "Maurice", waarin hij de doortocht in de kampen, de bootreis op de "Magdalena" en het verblijf in Zweden en de terugreis beschrijft.

De vrouwen van de Lillie-Mathiessen en de mannen van de Magdalena

Mevrouw Hermine Santy en haar tien andere vriendinnen hebben jaarlijks de Herdenking van Ravensbrück meegemaakt. Maar nergens is hun verhaal opgetekend en het is tot nu (in dit verslag) onbekend gebleven wie deze 'Belgische vrouwen uit Ravensbrück" waren die met de Lillie Mathiessen naar Zweden zijn kunnen ontkomen in het kader van de actie Bernadotte.

Het verhaal van de Belgische mannen én vrouwen die met de Lillie Mathiessen en Magdalena op 30/04/1945 naar Zweden ontkwamen is dus vrij gelijklopend. En door de twee verhalen als een ervaring te lezen worden vele puzzelstukjes samengelegd zodat het wedervaren van elke overlevende meer geprofileerd wordt. Daarom hebben we de relevante stukken uit het boek "Maurice", Uittreksels Lübeckerbocht, Lillie Mathiessen, Magdalena, Veinge, Markaryd.gebundeld en in een apart document gezet

Aan de slachtoffers van de moordende V-wapens

Een andere verrassing was de ontdekking van het erg mooie herdenkingsmonument voor de slachtoffers van de V-bommen in Antwerpen 1944-1945, op enkele tientallen meters van het erepark van de politieke gevangenen. Een week na de presentatie van het boek 'Elke Dag Angst' waarin zowel de slachtoffers van de V-bommen als de slachtoffers van de kampen in ondermeer Dora-Mittelbau en Blankenburg aan het woord komen, politieke gevangen die mee als dwang- en slavenarbeider aan de V-bommen gewerkt hebben, was dat toch van speciale betekenis.

We beginnen de fotoreportage dan ook met het herdenkingsmonument. Of dat eerst in de stad gestaan heeft vroegen we aan oud-burgemeester Bob Cools, sinds jaren een vaste gast op de Herdenking Ravensbrück. Er stond er een aan de Wapper maar een opvolger heeft het daar laten weghalen. Nu staat er een zeer aansprekend bronzen beeld verloren op het "groot militair kerkhof" in het Schoonselhof, en een modern nietszeggend vierkant aluminium op de Wapper hebben we op google kunnen vaststellen, en ook nog ergens een tegel met alle inslagen van V-bommen in Antwerpen. De Herdenkingsplaat aan de Rex is 'verdwenen' met de bouw van een nieuwe cinema. Hoe Antwerpen omgaat met de herinnering aan de slachtoffers van het nationaalsocialisme, de politieke gevangenen, de joodse slachtoffers en de slachtoffers van de V-bommen, daar mag men ook eens samen voor aan tafel zitten.

Antwerpen-stad, zoals vorig jaar afwezig

Met een beperkt aantal deelnemers werd de Herdenking tot een goed einde gebracht. De krans van de gemeente Antwerpen was wel aanwezig maar er was niemand om hem te leggen. Vorig jaar was de krans verloren gelegd en niet gevonden en was er ook niemand. Ook de beloofde geluidsinstallatie was niet aanwezig zodat de het Belgisch Volkslied langs een smartphone werd gespeeld.

De oud-burgemeester Bob Cools spreekt

Het grote volk was echter afgezakt naar De Basiliek in Edegem voor een uitgebreide maaltijd, met vele attenties voor de deelnemers en met een afsluitende tombola altijd prijs. Intussen had Bob Cools ook een alerte toespraak gehouden (zie audioweergave) en ook Sis van Eeckhout (zoon van Ludo Van Eck) wiens moeder ook gevangene was van Ravensbrück was opvallend aanwezig. Het summum evenwel was het ontsteken van vuurwerk langs de drie kaarsen op de ijstaart met opschrift Ravensbrück, kaarsen die door de enige aanwezige overlevende werden uitgeblazen. Deze 'ceremonie' had iets feestelijks, we hebben het kwade overwonnen en op deze wijze wordt ook een verlengstuk gegeven aan het verblijf in Zweden waar doodzieke, uitgeputte, uitgemergelde mensen konden herkomen en hun levenselan herwinnen, voor ze terugkeerden naar de 'gewone' maatschappij. Een zelfde ervaring en gevoelen hebben we ook bij het volgen van de herdenking en het eetmaal van Blankenburg.

Doordat de enen vooral langs de Magdalena, en de anderen langs de Lillie Mathiessen nog voor het einde van de oorlog aan de nazi's zijn ontkomen geeft een grotere band tussen de vriendenkringen van Ravensbrück en Blankenburg dan men tot nu misschien heeft kunnen beseffen.

Het licht op de Belgische slachtoffers in de Lübecker Bocht?

Maar wie richt er eens de aandacht op de Lübecker bocht,
wanneer schijnt licht over de Belgische slachtoffers? En dit zowel voor de boottocht naar Zweden van 30/04/1945 als voor de bombardering van de Cap Arcona, Thielbeck en Athena op 3/05/1945, zie een nota van 02/05/016, geschreven naar aanleiding van de Herdenking in Scherpenheuvel van mei 2015. Zodat ook eens kan uitgeklaard worden waarom in het officiële rapport van het Zweedse Rode Kruis over de "Witte Bussen" van 2000 over de evacuatie in Süsel naar de Magdalena gesproken wordt terwijl het onbetwistbaar vaststaat dat (ook) gevangenen vanuit Sarau (op 24 km van Süsel) naar de Magdalena zijn vervoerd.

En nu een foto-impressie in 47 snapshots.  Naar boven

 





Erepark 3




















Op de foto klikken voor een afbeelding in grotere resolutie
 



In het
verslag van de Herdenking van 2010 wordt o.a. herinnerd aan Chadraba Josef, politieke gevangene van oa Buchenwald en Auschwitz. Chadraba heeft z'n, moeder, z'n vrouw en acht kinderen zien vermoord worden in Buchenwald en Auschwitz.
























Als baby in Ravensbrück met z'n moeder - en beiden overleefd




Hermine Santy, enige overlevende van Ravensbrück - Naar Zweden met de Lillie Mathiessen


 

Hammond-orgel en tombola mogen niet ontbreken










Bob Cools, oud-burgemeester van Antwerpen over Vreemdelingenhaat en het voorbeeld Merkel
Audio-opname van de gehele toespraak