In de voorbije maanden sinds mijn laatste woordje, hebben de bestuursleden van onze vriendenkring verschillende bijzondere evenementen bijgewoond in het kader van de 70ste verjaardag van de bevrijding van de kampen.

Een kleine delegatie van onze vriendenkring, aangevoerd door Paul Baeten, nam deel aan de herdenking in het kamp van Buchenwald in Weimar van 9 tot 14 april l.l. Verderop in dit bulletin kunt u hierover een verslag lezen. Nauwelijks terug thuis, gingen we de laatste rechte lijn in naar onze eigen herdenkingsdag die op 23 april plaatsvond in Brussel.

Meerdere scholen uit de verschillende gewesten van ons land zijn op onze uitnodiging ingegaan. Talrijke leerlingen, vergezeld van hun leraren, hebben ons vervoegd aan de Congreskolom om een mooi eerbetoon te brengen aan onze twee aanwezige getuigen, onze erevoorzitter, de heer Pieter-Paul Baeten en de heer Jacques Paitier, en via hen aan al hun makkers uit de naziconcentratiekampen die tijdens of na de Tweede Wereldoorlog zijn overleden. We hadden de eer de vertegenwoordiger van Zijne Majesteit de Koning en de volgende hoogwaardigheidsbekleders te mogen ontvangen : Excellentie Eckart Cuntz, ambassadeur van de Bondsrepubliek Duitsland, de heer Francois-Xavier Reymond, eerste adviseur van de ambassade van Frankrijk, Mevrouw Katrina Johnson, gezant van de ambassade van Groot-Brittannië en de heer Mark C. Storella, zaakgelastigde van de ambassade van de Verenigde Staten, en de regionale en federale vertegenwoordigers van ons land.

De toespraken, de bloemenhulde en het aanwakkeren van de vlam aan het graf van de onbekende soldaat, waren memorabele momenten die, naar wij hopen, een blijvende indruk zullen nalaten op de talrijke leerlingen en leraren die op onze uitnodiging aanwezig waren. Samen hebben we ons vervolgens naar de Senaat begeven, waar we werden ontvangen door mevrouw Christine Defraigne, voorzitter van de Senaat, die onze academische zitting met een toespraak heeft geopend.

Pieter-Paul Baeten en Jacques Paitier hebben getuigd over hun verleden in het verzet. Ze werden hierbij ondersteund door een panel samengesteld uit de heer Christian Laporte, journalist, de heer dokter Yves Louis, pediater, de heer Simon Schepers, historicus aan de Kazerne Dossin en de heer Harry De Neve, digitaal scenograaf die een selectie van filmfragmenten had samengesteld om de verschillende hoofdstukken van ons thema «11 april 1945 -11 april 2015 : 70 jaar vrijheid ? » te illustreren.

Het was onze wens om deze dag te delen met jongeren en leraren uit alle regio's van ons land, omdat we ervan overtuigd zijn dat ze allen de « erfgenamen van de herinnering" zijn. Onze hoop: dat ze de herinnering mogen doorgeven! 70 jaar na de bevrijding is de boodschap "Nooit meer!" jammer genoeg nog steeds actueel en meer dan ooit bitter nodig.

Ik wil graag afsluiten met een woord van dank aan het hele bestuur dat zich gedurende meer dan een jaar heeft ingezet om van deze dag een succes te maken.

Ik verwelkom eveneens Aurélien Leton, die sinds onze laatste algemene vergadering in Antwerpen, het jongste bestuurslid is van onze vriendenkring !

Beste vrienden, ik wens u allen een uitstekende vakantie toe en mooie momenten om samen met jullie dierbaren te herbronnen.

In het stadhuis van Weimar vond er een plechtigheid plaats tijdens dewelke veteranen van het Amerikaanse leger een schilderij geschonken hebben aan de burgemeester van Weimar.

Onze vicevoorzitter, Paul Baeten, die intussen uit België was aangekomen, heeft in de namiddag samen met ons deelgenomen aan de officiële ontvangst door de directeur van de Stichting Buchenwald, professor Volkhard Knigge en de burgemeester van de stad Weimar, de heer Stephan Wolf. Op 11 april hebben we deelgenomen aan een symbolische actie ter nagedachtenis van de Franse en Duitse gevangenen: jonge kinderen hebben bomen geplant langs de Ettersburger Strasse, er werden enkele toespraken gehouden, met name door de kleinzoon van de heer Marcel Dassault die vergezeld was van een delegatie onder wie een groot aantal familieleden. Om 15ul5, dag voor dag en uur voor uur, hebben we op de appelplaats een minuut stilte in acht genomen als eerbetoon aan alle gevangenen van het kamp. De overlevende oud-gevangenen hebben de originele tekst van de Eed van Buchenwald gelezen in de verschillende talen waarin de tekst in 1945 werd opgesteld. Het was een bijzonder emotioneel moment. Vervolgens hebben ze over hun ervaringen verteld, maar eveneens hun grote bezorgdheid geuit en de hoop uitgesproken dat de jongere generaties de waarden van vrede, democratie en mensenrechten zullen verdedigen. Hopelijk werd er niet alleen naar hun woorden geluisterd, maar worden ze ook in daden omgezet...

Mijnheren de Ambassadeurs, Dames en Heren met hun titels en hoedanigheden, Beste Studenten,

Het jaar 2014 zal het jaar van de honderdjarige herdenking van de Eerste Wereld oorlog blijven.

2015 zal worden het jaar van 70ste verjaardag van de bevrijding van de naziconcentratiekampen van de Tweede Wereldoorlog. K2 BUCHENWALD bei WEIMAR. De bouw werd aangevangen vanaf juli 1937 om Weerstanders, ook Duitse Weerstanders, politieke gevangenen, Joden, Roma en Sinti en zij die door het Mie Reich veroordeeld werden omdat zij vreemd waren aan de Duitse gemeenschap te doen verdwijnen, in totaal 58.000 mensen.

Op 11 april 1945, s' morgen, reed het 3e Amerikaans leger van Generaal Patton het kamp de nabijheid voorbij; er werden 2 verkenners naar het kamp gestuurd want ze hadden in het kamp Ohrdruf een commando van Buchenwald, niets dan doden gevonden. Daar de SS'ers gevlucht waren gezien de nabijheid van het 3e leger, vonden de verkenners het kamp ingenomen door de geheime gewapende weerstand van de gevangenen

Om 15ul5 is het leger langs de grote poort het kamp binnengegaan en boven die poort heeft het hoofd van de weerstandsgroepering geroepen: "Kameraden wij zijn vrij". 21.000 gevangenen waren nog in het kamp.

Op 19 april zijn ze samengekomen op de appelplaats en hebben gezamenlijk de Eed van Buchenwald afgelegd. De geschiedenis uitleggen is een uitdaging. Over de kampen vertellen is moeilijk, een beeld geven van het dagelijks is onmogelijk. De ontberingen, de bevelen, de beledigingen, de slagen, het ter dood brengen, de eenzaamheid, de wanhoop maar ook de glimlach van een vriend, het delen, het respect, de hoop, het afscheid ...

Aan allen die heden ten dagen nog steeds de wreedheden ontkennen en zij die de geschiedenis vervalsen en de slachtoffers van het Hitlerregime trachten te verdelen, verzeker ik plechtig dat de daders en hun volgelingen hun daden niet eeuwig zullen kunnen verbergen. Het is dringend de poorten te openen naar een nieuw tijdperk: dat van vrede. Drager van de herinnering aan al mijn verdwenen makkers, nodig ik u allen hier aanwezig uit u te verenigen rond de Eed van Buchenwald. Behoud de herinnering aan allen die niet zijn teruggekeerd Bouw mee aan een nieuwe wereld één van vrede en vrijheid Ik zweer het.

Deze ochtend hebben jullie samen met ons deelgenomen aan de plechtigheid aan het graf van de onbekende

1. Ouverture de l'assemblée par Ie président Openingswoord door de voorzitter

2. Hommage aux camarades qui nous ont quitte l'année passée - Eerbetoon aan de kameraden die ons het voorbije jaar hebben verlaten, Leopold Mees, Ivona Van Loo, Charles Viau

3. Approbation du proces verbal de l'assemblée de 2014 Goedkeuring van de notulen van de vergadering van 2014

4. Rapport d'activités par Ie secrétaire général Activiteitenverslag door de secretaris-generaal

Notre bureau s'est réuni 6 fois l'année passée. Onze raad van bestuur is zesmaal bijeengekomen. Les membres ont plusieurs fois représenté notre amicale a diverses cérémonies dont:

Onze vicevoorzitter heeft verschillende lezingen gegeven in de scholen en hij heeft in de Senaat uitvoerig getuigd van zijn ervaringen ter gelegenheid van de 8 meiviering. Daarna hebben we deelgenomen aan een geleid bezoek aan de nieuwe thematische tentoonstelling "Het parlement tijdens de Grote Oorlog" voorgesteld door de Senaat en de Kamer van volksvertegenwoordiger

L'année passée notre bulletin a subi quelques changements. Nous essayons d' atteindre un plus large public et a cette fin nous avons déja changé la mise en page et Ie contenu. Ons tijdschrift heeft het voorbije jaar enkele veranderingen ondergaan. We proberen een breder publiek te bereiken en hebben daarom reeds de lay-out en de inhoud aangepast. Nous avons poursuivi notre projet de commémoration de la libération des camps de Buchenwald et Dora en avril 2015 sous Ie thème : " 11 avril 1945 - 11 avril 2015 : 70 ans de liberté? "
 
We hebben verdergewerkt aan ons herinneringsproject voorde bevrijding van de kampen Buchenwald en Dora in april 2015 rond het thema: "11 april 1945 -11 april 2015 : 70 jaar vrijheid?"

5. Approbation du rapport et décharge au secrétaire général pourson mandat - Goedkeuring verslag en kwijting aan de secretaris-generaal voor zijn mandaat

6. Présentation des comptes jusqu'au 31 décembre 2014 par Ie trésorier - Voorlegging van de jaarrekening per 31 december 2014 door de penningmeester

7. Approbation des comptes et décharge au trésorier pour son mandat - Goedkeuring van de jaarrekeningen en kwijting aan de penningmeester voor zijn mandaat

8 Présentation du budget pour l'année 2015 - Voorstelling van het budget voor het jaar 2015

9 Approbation du budget- Goedkeuring van het budget

10. Fixation de la cotisation 2016 - la cotisation reste inchangée sur 15 euro - Vaststelling van de bijdrage 2016 - jaarlijkse bijdrage blijft behouden op 15 euro

11. Décharge aux administrateurs pour les mandats au cours de l'année 2014 - Kwijting aan de Raad van bestuur voor hun mandaat tijdens het jaar 2014

12. Proposition de licenciement des membres qui n'ont pas payer leur cotisation - personne Voorstel van ontslag van de leden die hun lidgeld niet hebben betaald - niemand

Statutaire verkiezingen - Elections statutaires Volgende raadsleden zijn herkiesbaar: Baeten Paul , Baeten Myriam, Mussche Nicole en Six Achiel.

Voor hen was het van levensbelang om de strijd voor de vrijheid verder te zetten : een vrijheid die duur werd betaald en waarvoor vele makkers en vrienden hun leven hadden opgeofferd. De oud-gevangenen hebben zich altijd ten volle ingezet en doen dit nog steeds met een indrukwekkende vastberadenheid. Wij, kinderen en kleinkinderen van de gevangenen in de naziconcentratiekampen, hebben aan onze vaders en grootvaders beloofd om in de mate van het mogelijke hun waardig en rechtmatig werk om de herinnering levend te houden verder te zetten. Ook al zijn we overtuigd van onze verantwoordelijkheid, toch stellen we vast dat we in de eerste plaats de laatste getuigen, die we sinds vele jaren vergezellen, en vooral het grote publiek moeten overtuigen van de legitimiteit en de rechtmatigheid van onze acties. Hoe kunnen we hierin slagen ?

We zijn tot het besef gekomen dat alle vrienden die we ontmoeten op de vaderlandslievende plechtigheden en de herdenkingen die dit bijzondere jaar van de 70ste verjaardag van de bevrijding markeren, dezelfde bedenkingen maken. Om die reden willen we graag een rondetafelgesprek organiseren, zodat we ideeën kunnen uitwisselen over de concrete doelstellingen die nodig zijn voor het overleven van onze respectievelijke verenigingen.

Indien u zich aangesproken voelt door dit voorstel, vragen we u om ons uw contactgegevens - e-mail of postadres - door te geven op : bulletin.buchenwald@hotmail.com of via ons secretariaat. We zullen u dan contacteren en een agenda voorstellen om rond de tafel onze ideeën met elkaar te bespreken.

We rekenen op u om ons werk dat meer dan ooit nodig is verder te zetten.

1. Hongeroedeem staat van "Muselman", het is te zeggen vermagerd tot op het gebeente, de zieke leefde verder op eigen bestaan zonder in staat te zijn psychologische reserves op te bouwen.

2. Epidemieën van tyfus, dysenterie, besmettelijke longontsteking, furoncoloses veroorzaakt door een totaal gebrek aan de meest noodzakelijke hygiëne.

3. Voortdurende vervolgingen en slechte behandeling.

4. Onmenselijke lichamelijke tuchtigingen. Veelvuldige terechtstellingen, zeer talrijke moorden op de werkplaatsen meestal om de minste reden of f utiliteiten.

5. Het bestaan van disciplinaire commando's. Het kamp Gross-Rosen werd beschouwd als repressief- en
uitroeiingkamp en viel onder het decreet 'Nacht und Nebel'. (Het werd in het jargon van de SS bestempeld als 'Knochenmuhle', LM). Vanaf het ontstaan van het kamp in 1936-1937 tot 1943, registreerde men onder de Duitse gevangenen alleen al 20.000 overlijdens.

De terechtstellingen gebeurden door slagen en kwetsuren, door intraveneuze injecties met petroleum, door een vuurpeloton, of door ophanging. De dag van de gevangene was als volgt ingedeeld:

Opstaan te 5u30, het morgenmaal bestond uit 1/2 I zeer magere soep met meel. Van 6 u tot 8 u appel, rechtop in houding, in rangen van vijf man. Te 8 u, werk, hetzij in het wapenfabriek, meestal echter in de steengroeve om er de terrassen te effenen.

Te 11 u, werkonderbreking met bedeling van I liter soep die weinig voedzaam was, wat een gebruik was in al de concentratiekampen.

Van 12 u tot 13 u, hervatting van het werk tot 16u30. Al de werken dienden uitge^voerd in een hoog tempo en werden bestraft met slagen.

De werkcommando's werden bewaakt door SS-ers te paard, bewapend met mitrailletten en granaten, omringd door honden die afgericht waren voor mensenjacht, er rond nog SS-ers. Ook waren er kapo's die rondliepen met de zweep in de hand en verwensingen in de mond.

Eerbetoon aan de Heer Jos Van der Stichelen
3 augustus 1923 - 14 april 2015

Ere-leraar Kon. Atheneum - Deurne
Officier in de Leopoldsorde
Vier sterren Politiek gevangene
Sergeant Gewapend Weerstander Witte Brigade Fidelio
Vereerd met het Oorlogskruis
Bestuurslid van de NN Gevangenen
Bestuurslid van de Vriendenkring Esterwegen
Bestuurslid van de Ridders met Zwaarden

Gegroet,

Het plots overlijden van Jos heeft ons allen zeer diep getroffen.

Temeer daar wij nog enkele uren ervoor samen bij mij thuis vergaderden in het raam van de Vriendenkring van het kamp van Esterwegen.

Want wij keken telkens vooruit naar de wijze raad van Jos bij de organisatie van onze plechtigheden. Hij was iemand met charisma, hij had luisterbereidheid en die empathie was voor ons een grote steun, hij had gezond verstand en gebruikte dat op een zachte lieve manier en zijn oordeel werd steeds op prijs gesteld; zelfs als het moest worden doorgedrukt.

Als voorheen-voorzitter van de Vriendenkring van het kamp van Esterwegen en van de Vriendenkring van Ex-Politiek Gevangenen Nacht und Nebel van België weet ik wat wij hadden aan Jos als bestuurslid van deze verenigingen. Men kon er niet naast kijken. Hij was er.

Zo had hij tijdens W.O. II ook stelling genomen tegenover de bezetter en was hij als goede Belg lid geworden van de weerstandsgroepering Witte Brigade Fidelio en zijn activiteiten in het verzet hebben hem bijna het leven gekost door zijn verblijf in de concentratiekampen van Esterwegen, Gross-Strelitz, Sonnenburg en Sachsenhauen van juli 1943 tot mei 1945.

Achteraf werkte hij ook zeer intensief mede aan de herinneringseducatie bij de leerlingen van het secundair onderwijs door zijn interviews over zijn verblijf en het leven in de kampen.

Wij verliezen een zeer goede vriend, een kameraad, iemand waar wij ons goed bij voelden, iemand waarop wij konden steunen en rekenen.

Onze bijzondere deelneming gaat dan ook naar zijn familieleden en in het bijzonder naar zijn echtgenote José met wie hij nog prachtige jaren heeft mogen doorbrengen.

Vaarwel Jos. Wij blijven vrienden voor altijd en vergeten je niet.